Xabarlar

#Taqdirlash #Tabriknoma

30-08-2021 14:16   877

Joriy yil 29 avgust kuni O‘zbekiston Respublikasi mustaqilligining 30 yilligi bayrami munosabati bilan Samarqand viloyati arxiv ishi xududiy boshqarmasi boshlig‘i Mamanazarov Abduvali Ablakulovich «O‘zbekiston Respublikasi mustaqilligining 30 yilligi» estalik nishoni bilan taqdirlandi.


Boshqarma boshlig‘i Mamanazarov Abduvali Ablakulovichni Samarqand viloyati arxiv ishi hududiy boshqarmasi jamoasi hamda viloyatdagi barcha arxivchi xodimlar nomidan bunday yuksak e'tirofga sazovor bo‘lganligi munosabati bilan samimiy muborakbod etib, kelgusidagi ishlariga ulkan zafarlar tilab, bundanda yuksak mukofatlarga sazovor bo‘lishlarini tilab qolamiz.

Samarqand viloyati arxiv ishi hududiy boshqarmasi axborot xizmati


MAQOLA "QADRING BALAND BO‘LSIN, ONA TILIM"

26-08-2021 17:10   1011

Inson uchun Vatani, ota-onasi, oilasi qanchalik muqaddas bo‘lsa, ona tili ham shunchalik azizdir. Hattoki, go‘dak ham dunyoni ona tili orqali anglaydi.

Darhaqiqat davlat tilini bilish va uni amalda to‘liq qo‘llay olish, «Davlat tili haqida»gi Qonunga rioya qilish, uni hayotga tatbiq etish, qadrlash yuksak ma’naviyat belgisi ekani haqidagi g‘oya davlat tili konsepsiyasining o‘zak-mohiyatini tashkil etadi. Qonunga binoan, o‘zbek tilini bilmaydigan fuqarolarga uni o‘rgatish va o‘qitish bepul amalga oshirilishi ta’minlangan.

 Samarqand tuman davlat arxivida davlat tiliga muvofiq ravishda lotin yozuviga asoslangan yangi o‘zbek alifbosi va imlo qoidalari ham tuman davlat arxivida faoliyat olib borayotgan xodimlarga o‘qitilib borilishi uchun barcha shart-sharoitlar yaratilgan.

Xuddi shu tamoyilni amalga oshirish maqsadida, tuman davlat arxivida “Qadring baland bo‘lsin, Ona tilim” mavzusidagi davra suhbati bo‘lib o‘tdi. 

Zero, barcha bilishi lozim bo‘lgan jihat shuki, Ona tili shunchaki so‘zlashuv vositasi emas, balki Vatanga muhabbat, milliy iftixor, ajdodlarga hurmat va shuning barobarida avlodlarimizga izzat ramzi hamdir. O‘z tilini asrab-avaylagan xalq o‘zligini ham asrab-avaylagan bo‘ladi.


Dilshod Kadirov,

Samarqand tuman davlat arxivi direktori.


#hujjat #Mustaqillikning_30_yilligi Shahar ko‘chalari va ijtimoiy-madaniy joylarni qayta nomlash haqida

26-08-2021 12:16   833

Shahar ko‘chalari va ijtimoiy-madaniy joylarni qayta nomlash haqida
Xalq deputatlari Samarqand shahar Soveti Ijroiya Kometiti qarori
1990-yil Samarqand
Ushbu hujjat Samarqand viloyat davlat arxivida saqlanmoqda
Fond №26


Samarqand viloyati arxiv ishi hududiy boshqarmasi axborot xizmati


#Maqola #Mustaqillikning_30_yilligi

25-08-2021 13:41   849

O‘zbekiston Respublikasining 30 yilligi bayramiga bag‘ishlab
“Samarkandskiy vestnik ” gazetasining 2021-yil 25-avgustdagi
67-sonida Samarqand viloyat davlat arxivi bosh arxivchisi
Egamberdiyeva Zarina Uktamovnani “Suverenitet i arxivnoye delo ”
mavzusida maqolasi chop etildi


Samarqand viloyati arxiv ishi hududiy boshqarmasi axborot xizmati


#hujjat #Mustaqillikning_30_yilligi

23-08-2021 15:17   808

O‘zbekiston SSR Xalq deputatlari Samarqand viloyat Soveti Prezidiumining qarori

1991-yil 21-sentyabr “Lenin yo‘li” va “Leninskiy put” ro‘znomalarining nomlarini o‘zgartirish haqida

 

Samarqand viloyati arxiv ishi hududiy boshqarmasi axborot xizmati


Qadring baland bo‘lsin, ona tilim

20-08-2021 10:43   857

Ona allasi-yu sheru doston ila singdirdi tanim,
Qadring baland bo‘lsin ona tilim, o‘zligim shanim

Yurtimiz mustaqilligining 30 yillik bayramini nishonlash arafasidamiz. Mustaqillik bizga hech bir tildan kam bo‘lmagan go‘zal Ona tilimiz, o‘z zabonimizni va erkimizni qaytarib berdi. Bu davr o‘zligimizni tanib olish uchun aslo kamlik qilmaydi. To‘g‘ri, shu yo‘sinda ulkan evrilishlar sodir bo‘lgani va bo‘layotganini alohida ta’kidlab o‘tish kerak. Xususan, buyuk ajdodlarimiz ruhi oldida yuzimiz ancha yorug‘ bo‘ldi. Ulardan qolgan bemisl meroslar o‘rganilyapti, tadqiq etilyapti.
Turg‘unlik davrida arxivlarga faqat hujjatlar saqlanadigan bir joy deb qaralgan bo‘lsa, mustaqillik davrida bunday qarash tubdan o‘zgarib ma’naviy boyligimiz bulog‘ining ko‘zi ochildi. Bu buloqdan faqat yurtdoshlarimiz emas, butun dunyo olimlari bahramand bo‘lishi uchun arxiv ishi va ish yuritish sohasida zarur infratuzilma yaratildi. Bu yo‘ldagi barcha ezgu ishlarning avvali Ona tilimizga ehtiromdan va o‘rnatilajak munosib munosabatdan boshlandi. Barcha arxivlarda davlat tilida ish yuritish tartibiga muvofiq faoliyat yuritilishi ta’minlanib, arxiv ish xujjatlari, peshlavhalari, so‘rov blankalari qayta ko‘rib chiqilib, talab darajasiga keltirildi. Arxiv manbalaridan foydalanish uchun mustaqil tadqiqotchilarga barcha qulayliklarga ega o‘quv zallari tashkillashtirildi.
Arxiv hujjatlarini jamlash, hisobga olish, saqlash va ulardan foydalanishda ijobiy natijalarga erishildi hamda muayyan intellektual va texnologik salohiyat shakllantirildi, Milliy arxiv fondi O‘zbekiston xalqining moddiy va ma’naviy hayotini aks ettirgan, tarixiy, ilmiy va madaniy ahamiyatga ega bo‘lgan arxiv hujjatlar bilan boyitildi.O‘zbekiston Respublikasida arxiv ishi va ish yuritish sohasida davlat boshqaruvi va nazoratini takomillashtirish, qog‘oz shaklidagi, kino, foto va fono hujjatlarini raqamlashtirish ishlari va davlat arxivlarida saqlanayotgan tarixiy davr 1917 yilgacha arxiv hujjatlarini o‘rnatilgan tartibda maxfiylikdan chiqarish ishlari amalga oshirildi.
Fuqorolarga qulaylik yaratish maqsadida arxiv hujjatlari, kitoblar va qo‘lyozmalarini raqamlashtirish (elektron nusxa olish) ishlari amalga oshirilmoqda. Arab alifbosida yaratilgan turkiy, forsiy va arabcha hujjatlardagi axborotlar bo‘yicha annotatsiya ma’lumotlarini tayyorlab berish xizmati Davlat xizmatlari markazlari va Yagona interaktiv davlat xizmatlari portali orqali ko‘rsatilishi joriy qilingan bo‘lib, arxiv ma’lumotlarini olish o‘qiganlikni tasdiqlash haqidagi arxiv ma’lumotnomasini berish, ish stajini tasdiqlash haqidagi arxiv ma’lumotnomasini berish, ish haqini tasdiqlash haqidagi arxiv ma’lumotnomasini olish ham Yagona interaktiv davlat xizmatlari portali orqali amalga oshiriladi.
Mustaqillik davrida Samarqand viloyat arxiv ishi boshqarmasi tizimida ham barcha yangiliklar joriy qilingan bo‘lib, ma’naviy-ma’riviy ishlar hamda davlat tilida ish yuritishni samarali tashkil etildi. Arxivlarda barcha tashqi va ichki yozuvlar hamda ish yuritish hujjatlarini rasmiylashtirishda davlat tili qoidalariga to‘liq rioya etilishini ta’minlash, arxivda davlat tili qonunchiligiga rioya etilishi ustidan jamoatchilik nazoratini tashkil etish bo‘yicha davlat tilini rivojlantirishga qaratilgan tadbirlar tashkil etilmoqda.
Ushbu ishlarni boshlanishiga nazar tashlaydigan bo‘lsak, Samarqand viloyat davlat arxivining 11-fondida saqlanayotgan 1991-1992 yillarda arxivida arxiv hujjatlaridan foydalanish dasturini bajarilishi haqidagi ma’lumotnomasida ushbu yillarda arxiv ish hujjatlarini o‘zbek tiliga o‘tkazish, arxiv hujjatlari asosida ko‘rgazmalar tashkil etish, radio va televideniye orqali chiqishlar qilish ishlarini bajarilish haqida ma’lumotlar berilgan.
Viloyat davlat arxivida fan, ma’daniyat, xalq ta’limi, sog‘liqni saqlash va boshqa sohalardagi ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanish to‘g‘risida ma’lumot beruvchi hujjatlar hamda 50 dan ziyod shaxsiy fondlar mavjud bo‘lib, ular orasida harbiy mutaxassislar, yirik fan va adabiyot nomoyondalari, davlat arboblari va boshqa taniqli kishilarning hujjatlari ham saqlanmoqda.
Parazitalogiya ilmiy-tekshirish institutining professori L.M.Isayev, Samarqand davlat dorilfununining olimlari V.A.Abdullayev, I.I.Umnyakov, M.AEgamberdiyev, X.F.Chikayev, M.Abramov va shu kabi ko‘plab taniqli kishilarning shaxsiy fondlari tarixiy va madaniy yodgorliklarni aks ettiruvchi suratlar mavjud bo‘lib, bular haqida ma’lumot beradigan bo‘lsak, masalan, Markaziy Osiyodagi birinchi oliy o‘quv yurtlaridan biri bo‘lgan, M.Ulug‘bek madrasasida oliy ma’lumot olgan milliy ziyolilarning taniqli vakillari bilan bir qatorda sobiq ittifoqning Moskva, Leningrad va Kiyev shaharlaridan kelgan professor o‘qituvchilar ham faoliyat yuritgan Samarqandda 1927 yil 22 yanvarda Oliy pedagogika instituti tashkil etilganligi to‘g‘risidagi O‘zbekiston SSR Markaziy Ijroya Qo‘mitasi va Xalq Komissarlari Kengashining №19 sonli qarori Samarqan viloyat arxivining 637 fondda saqlanmoqda.
Sharof Rashidovning Samarqand davlat universiteti (avvalgi O‘ZDU) filologiya fakultetida o‘qigan davriga tegishli shaxsiy xujjatlari Samarqand davlat arxivning 637 fondda saqlanmoqda.
Hozirda istirohat bog‘laridagi charxpalakning ilk ko‘rinishlarini 1900 yillarda Samarqand ahli Afrosiyob maydonida navro‘z bayramini nishonlab, charxpalakda uchayotganligi muhrlangan foto suratda ko‘rish mumkin. Ushbu foto xujjat Samarqand viloyat davlat arxivida Polyakovning №1402 shaxsiy fondida saqlanmoqda.
1882 yilda tug‘ilib, Vatan ozodligi uchun kurashgan, Farg‘ona vodiysida eng obro‘li qo‘mondonlardan biri bo‘lgan, otryadini 15 ming kishiga yetkazgan Amir ul-Muslim-Ergash qo‘rboshi bayrog‘ining(bayroqda qo‘llar tasvirlangan bo‘lib, u yorug‘likka, oyga intilish ma’nosini beradi) foto surati Samarqand viloyat davlat arxivida saqlanmoqda.
O‘zbekiston davlat universiteti (hozirda SamDU)ning Lenin Bayrog‘i gazetasi 1933 yil 5 fevraldagi № 3 (35) soni Samarqan viloyat arxivida 637-fondda saqlanmoqda. Bularning hammasi bir tarix ushbu ma’lumotlar orqali biz o‘z tariximiz ziyolilarimizning bosib o‘tgan yo‘llari to‘g‘risida ma’lumotlarga ega bo‘lamiz.
Xulosa qiladigan bo‘lsak, arxivlarimizda o‘rganishimiz lozim bo‘lgan eski arab alifbosida, lotin alifbosida va kiril alifbosida yozilgan kitoblar, xujjatlar mavjud. Ularning har birini ona tilimizga e’tiborli bo‘lgan holda o‘rganib, avlodlarga munosib yetkazaylik. Bu esa bizning Vatanga qilgan o‘lkan xizmatimiz bo‘ladi.



Fazliddin Ulug‘ov
Samarqand viloyati arxiv ishi
hududiy boshqarmasi katta
inspektori



E'lon

17-08-2021 09:43   819



Davlat arxivlarida o‘quv zallari faoliyati

16-08-2021 08:07   863

Yurtimiz mustaqillikka erishgach, iqtisodiy-ijtimoiy, ma'naviy-ma'rifiy sohalar qatori arxivlar ishini rivojlantirishga ham katta ahamiyat qaratildi. Jumladan, “O‘zbekiston Respublikasida arxiv ishi va ish yuritishni takomillashtirish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2019 yil 20 sentyabrdagi PF-5834-son farmoni hamda “O‘zbekiston Respublikasi “O‘zarxiv” agentligi faoliyatini takomillashtirish to‘g‘risida”gi 2019 yil 20 sentyabrdagi O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining PQ-4463-son qarori sohadagi ishlarni zamon talablari darajasiga ko‘tarishning muhim omili bo‘ldi.

Shuning uchun tarixiy jarayonlarni yoritishda arxiv hujjatlarini qayta tadqiq va tahlil etish masalasi alohida e'tibormolik ekani shubxasiz. Arxiv bu idoralar, korxonalar, tashkilotlar, shuningdek tarixiy shaxslar faoliyatiga oid hujjatlar saqlanadigan muassasa hisoblanadi, lekin bu arxivlarning bu bosqichlariga yetib kelishining ham o‘z tarixi bor. Respublikada arxiv ishini va ish yuritishni yanada rivojlantirish, arxiv hujjatlari saqlanishini ta'minlash va ulardan foydalanish imkoniyatlarini kengaytirish, tarmoqning normativ va metodik bazasini takomillashtirish maqsadida Vazirlar Mahkamasi 2008 yil avgustida qaror kabul qilgan. Unga asosan O‘zbekiston Respublikasi Milliy arxiv fondi hujjatlari saqlanishi va saqlash xavfsizligi shart-sharoitlarini takomillashtirish; davlat arxivlarining moddiy-texnika bazasini mustahkamlash, ularni raqamlash, ta'mirlash, konservatsiya qilish va arxiv hujjatlaridan ehtiyotlash maqsadida nusxa olish bo‘yicha yuqori texnologik asbob-uskunalar bilan jihozlash; respublikaning umumiy foydalaniladigan arxiv axborotlari ma'lumotlari bazasini shakllantirishni nazarda tutuvchi arxiv muassasalarining ma'lumotlar uzatish va integratsiyalashgan axborot tizimining korporativ tarmog‘ini yaratish; masofadan o‘qitishning zamonaviy texnologiyalaridan foydalangan holda arxiv ishi va ish yuritish xodimlari malakasini muntazam ravishda oshirish tizimini shakllantirish va boshka yangiliklar kiritilgan. Arxiv bu idoralar, korxona va tashkilotlar, shuningdek tarixiy shaxslar faoliyatiga oid hujjatlar saqlanadigan muassasa.

Markaziy Osiyoda arxiv yozuv bilan bir qatorda bir vaqtda paydo bo‘lgan. 1917 yil oktyabr voqealariga qadar hujjatlar har bir idora va tashkilotning o‘zida saqlangan. Arxivlar tarqoq holda bo‘lib, hujjatlar bir joyda yig‘ilmagan, markazlashmagan edi. Oktyabr to‘ntarilishidan keyin Turkiston RSFSR tarkibida avtonom respublika sifatida faoliyat ko‘rsata boshdladi. Rossiya hukumati chiqargan barcha qonunlar Turkiston uchun ham tegishli edi. RSFSR hukumati 1918 yil   1 iyunda “Arxiv ishini qayta qurish va markazlashtirish to‘g‘risida” dekret qabul qildi. Viloyat davlat arxivida 1839 yildan buyon saqlanayotgan hujjatlar Samarqand viloyatining tarixi, madaniyati, qurilish, qishloq xo‘jaligi, mahalliy sanoat, xalq ta'limi, sog‘likni saqlash va boshqa sohalarini o‘zida aks ettirganligi bilan bebahodir. Arxivda saklanayotgan hujjatlar o‘zbek, rus, arab va eski lotin yozuvlarida yozilganligi bilan ahamiyatga molikdir.

Ta'kidlash joizki, bugungi tezkor davr talabi va jamiyat hayotining barcha jabhalarida kechayotgan yangilanish jarayoni arxiv muassasalari faoliyatini zamon talablari asosida tashkil qilishni taqozo etmoqda. Zimmalaridagi mas'uliyatni chin dildan his qilgan jamoa xodimlari arxiv ma'lumotlarini davlat xizmatlari orqali berish, arxiv xizmatlarini tezkor va sifatli taqdim etish yo‘lga qo‘yildi. Ayniqsa, aholi bilan bevosita ishlaydigan xodimlarning malakasi va madaniyatini oshirish orqali xalq bilan tizimli muloqotni ta'minlashga alohida e'tibor qaratildi.

 Hozirgi vaqtda Samarqand viloyat davlat arxivida 53 ta sovet ittifoqi qahramonlari shu bilan birga, adib, yirik davlat arbobi Sharof Rashidovning shaxsiy yig‘majildi ham saqlanib kelinmoqda. Sharof Rashidov 1917 yilning  5 noyabrida Jizzax viloyati dehqon oilasida tavallud topgan, Narimonov maktabida tahsil ko‘rdi. 1934 yilda Jizzaxdagi pedagogika texnikumini, 1941 yilda Samarqand dorilfununini tugatadi. Shundan so‘ng muallim va muxbir sifatida o‘z faoliyatini boshlaydi. 1938-1941 yillarda Samarqand viloyatining «Lenin yo‘li» ro‘znomasida ishlaydi. 1941-1942 yillarda Ulug‘ Vatan urushida qatnashadi. Frontdan qaytgach, 1944-1947 yillarda rahbarlik ishiga o‘tadi. Samarqand viloyat partiya kotibi bo‘lib faollik ko‘rsatadi, 1947-1949 yillarda «Qizil O‘zbekiston» ro‘znomasiga muharrirlik qiladi. 1940-1950 yillarda O‘zbekiston Yozuvchilari uyushmasi raisi, 1950-1959 yillarda O‘zbekiston Oliy Kengashi Rayosatining raisi, 1959-1983 yillarda O‘zbekiston Kompartiyasining Birinchi kotibi bo‘lib ishladi. Umrining oxirgi yillarida Respublika partiya tashkilotiga   rahbarlik qildi. Shuningdek, Ittifoq Partiya Markaziy qo‘mitasi Siyosiy Byurosi a'zoligiga nomzod ham edi. O‘zbekistonning eng yangi tarixini o‘rganishda tarixchi olimlar balki arxivchi mutaxassislar, oliy ma'lumotlar kadrlarni qo‘proq ayniqsa arxivshunoslik ma'lumotiga ega bo‘lgan mutaxassislarni tayyorlash bugungi kun talabidir. Chunki tarixni yaxshi tushunib hujjat o‘rganishni bilmasak yoki aksincha hujjatni bilib turib tarixni bilmasak, o‘tmishni o‘rganish, o‘ta muhim masalalardan biri bo‘lib qolaveradi. Binobarin arxivshunos, tarixshunos va albatta manbashunos mutaxasislar bilan birgalikda ish olib borilsa, aynan davlat arxivlarining o‘quv zallariga tadqiqotchilar kelishiga qaramasdan o‘sha idoraning o‘zida mutaxasislarni ishga qabul qilib qo‘l tegilmagan o‘rganilmagan hujjatlarni tilga kiritsak va foydalansak ana o‘shanda tarixni o‘rganish, tarixni yoritish ishlariga o‘z hissamizni qo‘shgan bo‘lar edik.  

Samarqand viloyat davlat 

 arxivi bosh arxivchisi

         Farrux Omonov 


Samarqand viloyati arxiv ishi hududiy boshqarmasi axborot xizmati


Samarqand viloyati arxiv ishi hududiy boshqarmasi boshlig‘i A.Mamanazarov Urgut tuman shaxsiy tarkib hujjatlari davlat arxiviga yangi bino qurish masalasi bo‘yicha Urgut tuman hokimi B.Jabborov va mutasaddilar bilan uchrashdi.

11-08-2021 07:05   776

Samarqand viloyati arxiv ishi hududiy boshqarmasi boshlig‘i A.Mamanazarov Urgut tuman shaxsiy tarkib hujjatlari davlat arxiviga yangi bino qurish masalasi bo‘yicha Urgut tuman hokimi B.Jabborov va mutasaddilar bilan uchrashdi.

Olib borilgan muzokaralar chog‘ida arxiv muassasi uchun bino nechog‘liq zarurligi, tuman aholisi uchun arxiv hujjatlarini saqlanishi qay darajada ahamiyatli ekanligiga alohida to‘htaldi.



Samarqand viloyati arxiv ishi hududiy boshqarmasi axborot xizmati


#Tayinlov

09-08-2021 16:57   845

Payariq tuman shaxsiy tarkib hujjatlari davlat arxiviga direktor tayinlandi.

Payariq tuman arxiv direktori B.Murodov vafot etganligi sababli, boshqarmaning 2021-yil 03-avgustdagi 36sht buyrug‘iga asosan, Qo‘zibekov Ikrom Mo‘minovich Payariq tuman shaxsiy tarkib hujjatlari davlat arxiviga vaqtinchalik direktor vazifasini bajaruvchi etib tayinlandi.


Samarqand viloyati arxiv ishi hududiy boshqarmasi axborot xizmati